اهدافکلی درس۳:
شنایی دانش آموزان با مفهوم و مصداق.
رابطه میان مصادیق دو مفهوم کلی .
استفاده از نسبت های چهارگانه در طبقه بندی مفاهیم
اهداف جزئی
مفهوم جزئی و مفهوم کلی چهمفهومی هستند .
در رابطه میان مصادیق دو مفهوم کلی بتوانند تباین ، تساوی ، عموم و خصوص من وجه و عموم و خصوص مطلق را به
همراه مثال تشخیص دهند .
بتوانند به وسیله نسبت های چهارگانه مفاهیم را طبقه بندی کنند
مفهوم و مصداق را تعریف کنید؟مفهوم معنای کلمات
به افراد یا اشیایی در جهان که این مفاهیم به آنها صدق می کنند : مصداق
معنای کلمات پیامبر و خودکار : مفهوم
به افراد یا اشیایی در جهان که این مفاهیم بر آنها صدق می کنند«مصداق»گفته می شود .
یا اسم خاص است . مانند زهره–زهرا–….
مفهوم جزئی
یا با صفات اشاره«این»و«آن»همراه است . مانند این میز ، آن صندلی
مفهوم کلی :مفهومی است که قابلیت انطباق بر بیش از یک مورد را دارد خواه این مورد از موارد واقعی خارجی باشد یا
از موارد فرضی مانند : میز–صندلی–دیو
رابطهمیان مصادیق دو مفهوم کلی و جزئی
تباین
تساوی
عموم و خصوص مطلق
عموم و خصوص من وجه
۱–تباین :بین دو مفهوم کلی اصلا مصداق مشترکی وجود نداشته باشد .
مانند : مثلث و مربع زیراهیچ مثلثی مربع نیست .
۲–تساوی :مصادیق دو مفهوم کلیکه بر همدیگر منطبق باشند .
مانند مصادیق انسان و متفکر
۳–عموم و خصوص مطلق :یکی از مفاهیم کلی مصادیق آن ممکن است از دیگری بزرگتر باشد و تمام مصادیق
دیگری را شامل شود و مصادیق مفهوم کلی دیگر زیر مجموعه آن مفهوم اولی قرار می گیرد .
مانند : کرفس و سبزی
۴–عموم و خصوص من وجه :در دایره مصادیق ، این دو دایره ممکن است یکدیگر را قطع کنند در این حالت دو
مفهوم دارای مصادیق مشترک هستند اما هر یک ازآنها مصادیقی دارد که در دیگری وجود ندارد .
مانند : سفید و سنگ زیرا برخی اشیاء سفید ، سنگ هستند و برخی اشیاء سفید سنگ نیستند و برخی سنگ ها
سفیدند و برخی سفید نیستند .
*به این چهار حالت فوق که ممکن است میان مصادیق دو مفهوم کلی شکل بگیرند نسبت های
چهارگانه یا نسبت اربع می گویند .
۱–در این گونه دسته بندی ها از مفهوم عام شروع تا به مفهوم خاص برسیم .
* در تفکر داشتن نسبت های چهارگانه میان مفاهیم از اهمیت زیادی برخوردار است.
۲–در یک دسته بندی درست ، لازم است هر طبقه از مفاهیم نسبت به مفاهیم طبقه دیگر رابطه عموم و خصوصمطلق
داشته باشند .
مانند : موجودات/جانوران /جانداران /موجودات مادی/پرندگان/ مهره داران
۳–اقسام مختلف یک مفهوم باید نسبت به یکدیگر رابطه تباین داشته باشند .
مانند : موجودات مادی و غیر مادی
دیدگاهتان را بنویسید