جزوه عربی ویژه کنکور جلسه ۴

مفعول مطلق نوعی وتاکیدی

مشترک سه رشته

درس‌های عمومی از اهمیت بسیار زیادی در کنکور سراسری برخوردار هستند. اکثر داوطلبان با رتبه‌های زیر ۱۰۰۰، ترازهای مناسبی برای درس‌های عمومی کسب می‌کنند. یکی از دروس عمومی که داوطلبان علاقه زیادی به آن ندارند، عربی کنکور است. این درس معمولا دشواری‌های خاص خود را دارد و داوطلبان عملکرد مناسبی در این درس کسب نمی‌کنند.

اگر می‌خواهید تراز مناسبی برای درس عربی کسب کنید باید با ماهیت این درس به خوبی آشنا شوید و بودجه بندی عربی کنکور را مطالعه کنید. درس عربی به دلایل مختلف برای دانش‌آموزان شیرین نیست و بیشتر داوطلبان به صورت اجباری این درس را مطالعه می‌کنند

بودجه بندی عربی کنکور نظام جدید

عربی کنکور را چگونه بخوانیم؟ شما باید اول به سراغ مطالعه بودجه عربی کنکور بروید. بودجه بندی عربی کنکور برای داوطلبان گروه تجربی و ریاضی یکسان است. این بدین معنی است که داوطلبان هر دو گروه به راحتی می‌توانند این بودجه بندی را مطالعه کنند. سوالات عربی در کنکور از ۷ بخش تشکیل شده است:

1. بخش ترجمه و مفاهیم: ۱۰ سوال
2. بخش مفهوم لغات: ۱ سوال
3. بخش متن و درک مطلب: ۴ سوال
4. بخش تحلیل صرفی: ۳ سوال
5. بخش حرکت گذاری: ۱ سوال
6. بخش جمع مکسر، متضاد و مترادف: ۱ سوال
7. بخش قواعد: ۵ سوال

مفعول مطلق: مصدری است جامد و منصوب که برای تأکید کردن فعل جمله بعد از آن می آید. پس هر جا یک فعل و در ادامه آن یک مصدر هم ریشه که منصوب است را ملاحظه کردید مفعول مطلق است.

مثال: یحاسبَ اللهُ الناس یوم القیامه حساباً لطیفا شاهدتُ المعلّم فی المدرسه مشاهدهً

انواع مفعول مطلق: مفعول مطلق تأکیدی(وقوع فعل، تأکید فعل): معمولاً به تنهایی و درآخر جمله ای کامل به کار می رودکه برای تأکید و رفع شک به کار می رود.

مثال: یجتهد الطالب فی الدرس اجتهاداً – اَکرمتُ التلمیذ اکراماً شاهدتُ المعلم فی المدرسه مشاهَدَهً– نزّل الله القرآن تنزیلاً

نکته مهم: مفعول مطلق را از میان مشتقات(اسم فاعل، اسم مفعول و…) انتخاب نکنید.

مثال: هم یجاهدون فی سبیل اللهِ مُجاهَدَهَ المتوکلین.(جاهداً، مُجاهِداً، مجاهَدَهَ)

در جای خالی نیاز به مصدری است از فعل یجاهدون که از باب مفاعله است و این مصدر جامد هم باید باشد پس جاهداً، مجاهِداً چون مشتق و اسم فاعل هستند غلطند و مجاهده درست می باشد که مصدر و جامد است.

نکته کلیدی: مفعول مطلق از جنس فعل است.

مثال: نزّل الله القرآن تنزیلا(تنزّلاً، نازلاً، نزولا، انزالاً،  تنزیلا).
دراین جا چون نزّل از باب تفعیل است پس م صدر تنزیل درست است امّا تنزّلاً، نازلاً، انزالاً به دلیل اینکه از ریشه ی نزّل نیستند و به ترتیب باب تفعّل، مشتق و افعال هستند غلط می باشند.

مفعول مطلق چون مصدر است نمی تواند به صورت اسم فاعل، اسم مفعول و تفضیل بیاید.

هذه البطله کانت تهاجم العدو………دقیقه.(مهاجِمَه، مهاجَمَه ، هجوما).

مهاجِمَه اسم فاعل است و هجوما هم با مصدر مهاجمه هم خوانی ندارد.

کاتب التلمیذ(مکاتَبَه ،کتابا،کُتُبا،مکاتِبا): نیاز به مصدری از باب مکاتبه (مفاعله) هستیم.

دعوت القومی …….الآملین( مدعوّ، داعیا، دعوه) مفعول مطلق نوعی (بیانی، کیفی): در وسط جمله آید و بعد از آن یک صفت یا مضاف الیه خواهد آمد.

یجتهدُا الطالب فی الدرس اجتهاداً کثیراً( کثیرا صفت است.) (مفعول مطلق نوعی)

قرأتُ آیاتٍ من القرآن قراءهً تؤثر فی القلب. (مفعول مطلق نوعی).

(جمله تؤثر مصدر قراءه را توصیف می کند پس وصفیه است.

هم یجاهدون فی سیل الله مجاهدهَ المتوکلین. (مفعول مطلق نوعی).

(مجاهدهَ المتوکلین مضاف الیه است.) علیکم أن تحاسبواأنفسکم محاسبه دقیقه: . (مفعول مطلق نوعی). دقیقه صفت است.

إستخدم مدیر الشرکه الموظوین إستخداما ما فهم الآخرون سر اختیاره: (مفعول مطلق نوعی).

مدیر شرکت کارمندان را به گونه ای به کار گرفت که دیگران راز انتخابش را نفهمیدند. استغفرت الله استغفارا صادقا: از خدا صادقانه آمرزش خواستم. (مفعول مطلق نوعی).

صادقا
صفت است. أنفق الرجل المؤمن أمواله إنفاق الصالحین: (مفعول مطلق نوعی). مرد مؤمن اموالش را مانند صالحان انفاق کرد. أنفق الرجل المؤمن أمواله إنفاقا بالغا: (مفعول مطلق نوعی) مرد مؤمن اموالش را کاملا انفاق کرد.

نکته طلایی: موارد زیر را مفعول مطلق نوعی نگیرید بلکه مفعول مطلق تأکیدی است که بعد از آن صفت یا مضاف الیه نیامده است. ت

کلّمتُ مع طالباتی حول النّص تکلماً ألا تنذکرین ذلک: در اینجا مفعول مطلق تأکیدی است و ألا از حروف تنبیه یا آگاهی سازی است و این جمله تکلم را توضیح نمی دهد و جمله قبل از ألاکامل است و وصفیه نیست.

ابتسمت اُمی فی وجهی ابتساماً ففرحت من ذلک: در اینجا باز مفعول مطلق تأکیدی است و حرف ف ربطی به ابتساماً ندارد و جمله قبل از حرف ف کامل است پس وصفیه نیست.

جلس المعلمون جلوساً لیطالعوا: در اینجا لیطالعوا جمله ای جداگانه است و ربطی به جلوساً ندارد همچنین به خاطر حرف ل هم می باشد و جمله قبل از لیطالعوا هم کامل است پس مفعول مطلق تأکیدی است.

🌻ذهب الناس إلی الراعی ذهابا لیساعده مقابل الذئب: باز تأکیدی است به خاطر حرف ل وجمله جداگانه

.🌻 إنی اُجاهد فی حیاتی مجاهَدَه لِأحصل علی رضوان الله : تأکیدی است. جرحت طفله جرحا بعد تصادمها: باز تأکیدی است و ترکیب بعد تصادمها جمله نیست و جمله قبل از آن هم کامل است.

🌻أحدثت هذه المشکله القلق إحداثا فی قلوبنا مره اُخری: تأکیدی است به خاطر حرف جر لم یقبل المعلم تکاسل تلمیذه فی الدرس قبولالأنّه کان ذکیا: جمله قبل از لأنّه کامل است پس تأکیدی است

🌻بطل الوطن هو الذی یجاهد جهادا لیدافع عن کرامه الشعب: به خاطر حرف ل و کامل بودن جمله قبل از آن تأکیدی است.

🌻فاَصبرصبرا فی مجال الموت فإنه یرانا عن القریب: تأکیدی است چون بعد از صبر صفت یا مضاف الیه نداریم بلکه حرف جر داریم.

🌻تهجم البومات علی الفراخ هجوما مسرعه(قطعا جغدها برجوجه ها حمله ور می شوند.). دقت شود که کلمه مسرعه چون مؤنث است با هجوما که مذکر است هماهنگ نیست پس هجوما تأکیدی است و مسرعا صفت نیست که مفعول نوعی باشد بلکه حال است.

🌻دمّر الجیش البعثی آلاف البیوت تدمیرا مسرورین: باز مابین مسرور و تدمیر به دلیل جمع و مفرد بودن تطابق نیست و مسرور حال است.

🌻شاهدتُ المعلم فی المدرسه مشاهده مسرورا: تأکیدی است و مسرور حال است.

🌻إبتعد عن المعاصی ابتعادا خائفا من العقاب: از گناهان به خاطر ترس از عقاب حتما دوری کن.(چون ابتعاد حال است و جمله قبل ازآن کامل است. صاحب حال هم ضمیر أنت مستتر است.)

و🌻 اذکر بجوارحک ذکرا حتی تجد الفلاحه: تأکیدی است و جمله قبل از حتی کامل است.

🌻إنّه یحسن إلی الفقراء إحسانا و قد تجرعت نفسه فقرا کثیرا: به خاطر حرف واو تأکیدی است امّا اگر حرف واو نبود نوعی محسوب می شد زیرا جمله ناقص می شد و با حرف قد کامل می شد

مثل: إنّه یحسن إلی الفقراء إحسانا قد تجرعت نفسه فقرا کثیرا: او به فقراء به گونه ای نیکی می کند که خودش فقر بسیاری را چشیده است.

قد أنعم الله علی البشرإنعاما و لو کان کفورا: تأکیدی است.

ألم اُنصحکم بإستخدام العقل نصیحه،إنّه هبه من الله: آیا قطعا شما را در به کارگیری عقل نصیحت نکردم). تأکیدی است و جمله قبل از إنه هم کامل است و اینکه نصیحه مؤنث است و ضمیرإنّه مذکر است و با هم همخوانی ندارند پس تأکیدی است.

نکته: در شعر می گوییم: مصدر جامد شود مفعول مطلق آخر جمله شود تأکید مطلق مفعول نوعی بیانی در وسط آید بدانی با صفت آید بدانی با مضاف آید تو دانی.

ترجمه مفعول مطلق: مفعول تأکیدی با آوردن قیدهای(حتما، قطعا، بی شک و بی گمان) ترجمه می شود.

کلّماللهموسیتکلیما:خداباموسی قطعاسخنگفت.—

نزّلالملائکهتنزیلا:فرشتگانبیشکفرودآمدند.—

استغفرت الله استغفارا: از خدا بی گمان آمرزش خواستم-

اُذکروا الله ذکراک خدا را حتما یاد کنید.

ترجمه مفعول مطلق نوعی: مفعول مطلق هایی که با صفت همراه هستند مفعول مطلق ترجمه نمی شود بلکه صفت آن به صورت قیدی بر سر فعل ترجمه می شود.

تجتهد الام اجتهادا بالغا: مادر بسیار تلاش می کند.–

استغفرت الله استغفارا صادقا: از خدا صادقانه آمرزش خواستم.

–فاصبر صبرا جملا: به زیبایی صبر کن—

انطلق المجاهدون انطلاقا سریعا: مجاهدان باسرعت منتقل شدند.

درترجمه مفعول مطلق نوعی که همراه با مضاف الیه است از قید(مانند، چون، همچون و …)استفاده می کنیم.

کان الابطال یهاجمون العدو مهاجمه الاسود: قهرمانان مانند شیران به دشمن هجوم می بردند.-

أنفق الرجل المؤمن أمواله إنفاق الصالحین: (مفعول مطلق نوعی). مرد مؤمن اموالش را همچون اموال صالحان انفاق کرد.-

استغفرت الله استغفار الصالحین: ازخدا مانند درستکاران آمرزش خواستم.–

🔰فهم سؤالات کنکور

🔵 بسیار مهم برای دریافت بهتر روی سوالات عربی👇

✍️ تیترهای مرتبط با مفعول مطلق 👇👇

🔴 عیّن ما فیه تأکید عَلی وقوع الفعل:

   عین ما جاء لرفع الشک عن وقوع الفعل:

  عین التأکید للفعل :

 لمّا نشکّ نقول :

 عین ما فیه إهتمام و عنایة عَلی « وقوع الفعل » فقط :

کدام گزینه مفعول مطلق تأکیدی دارد

🔴 عیّن المفعول مطلق للنوع:

 عین الجواب الذي یَدُلّ عَلی کیفیة الفعل:

المخاطب یرید إدراک کیفیة الفعل : 

عین ما یبین کیفیة وقوع الفعل

 کدام گزینه دارای مطلق نوعی است

🔴 عین للفراغ ما « لا یبین » کیفیة وقوع

     الفعل : 

کدام گزینه برای جاخالی به عنوان مفعول 

مطلق نوعی مناسب نیست.

🔴 عیّن الصحیح للفراغ لِرفع الشک :

     عَیِّنِ الصَحیحَ لِلْفِراغِ لِیَکون المفعول 

     المطلق للتأکید :

     کدام گزینه برای جاخالی به عنوان 

     مفعول مطلق نوعی مناسب است

🔴 عیّن المفعول المطلق‌ یختلف نوعه:

    عَیّن المفعول المطلق یختلف عن الباقی:

     در کدام گزینه مفعول مطلق با بقیه  

     گزینه ها متفاوت است.

🔴 عین « صَبراً » جاء لبیان نوع الفعل :

     کلمهٔ « صبرا » در کدام گزینه مفعول 

    مطلق نوعی است

🔴 عین الصحیح لبیان کیفیة الفعل : 

     عین المناسب لبیان نوع الفعل :

  کدام گزینه برای جاخالی بعنوان مفعول

  مطلق نوعی مناسب است

🔴 عین ما فیه المفعول المطلق أکثر :

     کدام گزینه دارای مفعول مطلق بیشتر است.