راه های تقویت حافظه – بخش اول

ما بسیاری از مطالب را خوب به یاد می آ وریم و بعضی را سریعاً فراموش می کنیم. آیا حافظه ما همواره یکسان عمل نمی کند و آیا بعضی از افراد حافظه بهتری دارند؟

حافظه خوب، به جز در موارد استثنایی، هدیه خاص جهت افراد خاص نیست؛ بلکه بیشتر، محصول تلاش آگاهانه و شرکت یافته هر فرد است که از نیاز به دانستن و به یاد آوردن موفقیت آمیز ناشی می شود؛ حتی با کمی تمرین و مقداری آگاهی کلی از عواملی که در ایجاد یک حافظه بهتر مؤثرند، به نتیجه های مثبتی می توان دست یافت. حتماً تا به حال در شرایطی این عنوان را تجربه کرده اید که با وجود تلاش و تلاش بسیار، نتوانسته اید مطلبی را به خاطر بسپارید و مجبور شده است اید که آن را دوباره بخوانید.

راه های تقویت حافظه – بخش اول

اینکه حافظه هر فردی از شما داوطلبان عزیز نتواند موضوعاتی را حفظ کرده و جهت طولانی مدت به خاطر سپارد، به عوامل مختلفی بستگی دارد و شما به عنوان یک داوطلب کنکور، باید تلاش کنید تا تمام این موارد را در مسیر آمادگی جهت آزمون رعایت کنید. در این مقاله جهت اینکه شما را جهت یک مطالعه خوب آماده کنیم، به بعضی از رموز یک حافظه خوب، یعنی عواملی که می توانند در ایجاد حافظه نیرومند مؤثر باشند و باعث شود تا شما مطالب را به صورت جامع تر و بهتری در حافظه خودتان حفظ کنید، اشاره می کنیم.

دانستن، مؤثرترین راه جهت یادگیری است وراه شما جهت یادگیری مؤثر، مستلزم آشنایی موارد زیر است:

۱- خودتان

برای اینکه بتوانید حافظه خود را به منظور یادگیری بهتر تقویت کنید و از آن به عالی ترین روش ممکن استفاده نمایید، باید خودتان را بخوبی بشناسید و به خصوصیات خود بخوبی آگاه باشید: اینکه در چه ساعاتی از روز، یادگیری بهتری دارید؟ آیا خواندن را دوست دارید؟ حل مسایل؟ حفظ کردن؟ از بر خواندن؟ عادت های مطالعه شما چیست؟ چگونه این عادت ها به وجود آمده اند؟ کدامشان خوب است و کدامشان بد؟ آیا شرایط محیطی شما مناسب هستند؟ چه چیزهایی در کنترل شما هستند و چه چیزهایی خارج از آن؟ چه چیزی باعث می شود تا شما خودتان را وقف یادگیری یک مطلب کنید؟ و …

۲- توانایی شما جهت یادگیری

بعد از آشنایی خودتان، گام بعدی این است که توانایی تان را در خصوص یادگیری ارزیابی کنید و طبق آن، جهت مطالعه و آمادگی جهت کنکور، برنامه ریزی کنید. به خاطر داشته باشید تا زمانی که شما نتوانید برآورد درستی از توانایی هایتان داشته باشید، نمی توانید یادگیری ماندگار و قابل قبولی داشته باشید. پاسخ به سؤالاتی مانند اینکه: چه تجاربی راجع به نحوه یادگیری خود دارید؟ هنگامی که که مطالعه می کنید، آیا از خود می پرسید که متوجه مطلب شده است اید یا نه؟ آیا باید سریع تر پیش بروید یا آهسته تر؟ آیا قبل از ادامه مطالعه، به زمانی جهت فکر کردن در مورد مطلب نیاز دارید یا نه؟ آیا جهت پردازش و جا افتادن مطلب در مغزتان نیاز به مباحثه با دوستان خود دارید یا نه؟ آیا برنامه شما با نقاط ضعف و قوتتان همخوانی دارد؟ چقدر به مطلبی که می خوانید، علاقه دارید؟ چقدر وقت جهت یادگیری یک مطالب مورد نیاز دارید؟ و… موجب می شود که شما برآورد درست از این توانایی ها داشته باشید.

ما بسیاری از مطالب را خوب به یاد می آ وریم و بعضی را سریعاً فراموش می کنیم. آیا حافظه ما همواره یکسان عمل نمی کند و آیا بعضی از افراد حافظه بهتری دارند؟

۳- روش های موفقیت آمیزی که در گذشته از آنها استفاده کرده اید

به عنوان یک داوطلب آزمون سراسری، شما مدت وقت زیادی را از دوران ابتدایی تا آخر دبیرستان به مطالعه و درس خواندن گذرانده و در طی این سال ها، عادت های خوبی در مطالعه داشته اید که باعث شده است است تا موفق تر عمل کنید. گرچه، مطالعه جهت کنکور تاحدودی با مطالعه کلاسی متفاوت هست، ولی شما می توانید از تجربه ها و روش های موفقیت آمیز خود در طول آمادگی جهت کنکور استفاده کنید؛ مثلاً توانایی شما در نوشتن یک خلاصه نویسی خوب، شیوه متفاوت و مؤثر شما در یادگیری زبان انگلیسی و عربی، راهکارهای شما در یادگیری اسامی نویسندگان و شاعران و آثار آنها در تاریخ ادبیات، همه و همه، می تواند از روش های موفقیت آمیز درسی شما باشد؛ بعد این نقاط قوت خود را یادداشت کنید و جهت تقویت و استفاده از آن در کنکور یا تعمیم آن به موارد مشابه وقت بگذارید. به این ترتیب می توانید بخشی از راه را با به کارگیری توانایی های خود طی کنید.

علاوه بر سه موضوعی که در اوج اشاره شد، حتماً باید به این عنوان نیز توجه کنید مطالبی که شما می خوانید، بسته به موارد آن، ممکن است که زودتر، دیرتر یا به صورت کمتر یا ماندگارتری در حافظه شما بماند. از جمله این موارد عبارتند از:

الف- علاقه

این یک قانون است که همه ما مطالب و موضوعاتی را که به آنها علاقه مندیم بهتر و سریعتر به خاطر می سپاریم؛ بنابراین، جهت به خاطر سپردن هر درسی تلاش کنید تا علاقه به آن درس را در خود ایجاد کنید. گرچه ممکن است که ایجاد علاقه در بعضی از درس ها مسئله باشد، ولی شما قبل از هر چیز باید به این توصیه فکر کنید که درسی که شما از آن خوشتان نمی آید سهم و نقش مهمی در قبولی شما در کنکور، بخصوص در رشته مورد نظرتان، دارد؛ بعد بهتر این است که نه از سر اجبار، بلکه از سر علاقه، به مطالعه آن درس بپردازید. اگر این روش جواب نمی دهد، تلاش کنید که ارتباطی بین علایق خود و آن درس پیدا کنید؛ مثلاً معلم آن درس که فردی بسیار مهربان هست، ساعات مطالعه آن درس که در ساعات پر انرژی و سر حال بودن شماست و مواردی نظیر آن.

ب- توجه

اگر به هر دلیلی به مطالب درسی که می خوانید توجه نکنید، آنها را به خاطر نخواهید سپرد. جهت اینکه بتوانید با این عنوان مقابله کنید، حتماً به جزییات مطالب توجه کنید. به مطالب، طوری نگاه کنید که گویی جهت نخستین بار است آنها را می بینید. هنگام مشاهده و تحلیل مطالب، از شلوغی ذهن پرهیز کنید وبگذارید که حواس شما به عالی ترین شیوه ممکن عمل کند. فرآیند مشاهده مشمول بر چهار عنصر ضرور به نام علاقه، تمرکز، توجه خلّاق و درک آگاهانه هست. اگر این نکات را رعایت کنید، به احتمال زیاد، مطالب را بخوبی به خاطر خواهید سپرد.

پ- درک

شما آن چیزی را بهتر به یاد می آورید که درک کرده اید و مفهومی از آن در ذهنتان نقش بسته هست؛ بنابراین، مورد نیاز به نظر می رسد که آنچه را یاد می گیرید، تحلیل کنید و تلاش کنید آن را بفهمید. حتماً مواردی را که در مطالعه و تمرین به آنها شک دارید، از بین ببرید و در پی آن باشید تا مطلب برایتان واضح شود. ضمناً یادداشت های ذهنی و توضیحی داشته باشید تا مطمین شوید آنچه را که باید به یاد می سپارید، کاملاً درک کرده اید.

ت- تکرار

افراد بسیار کم و معدودی وجود دارند که با یک بار خواندن و مطالعه یک درس، آن را جهت هر لحظه در حافظه خود حفظ می کنند؛ بعد دلواپس این عنوان نباشید که جهت به خاطرسپاری مداوم و طولانی مدت یک مطلب، مورد نیاز است آن را چندین بار مرور کنید؛ بنابراین، مکرر بخوانید، بنویسید، ترسیم کنید و به ذهن بسپارید تا عنوان کاملاً در ذهنتان ثبت شود. حفظ بعضی از مباحث به تلاش بیشتری نیاز دارد و بعضی دیگر تلاش کمتری را می طلبد؛ ولی به هر حال در همه موارد، تکرار بیشتر، به خاطر سپردن بیشتری را تضمین می کند؛ بعد اگر درسی جهت شما مسئله تر هست، آن را زیاد تکرار کنید تا بر اثر تکرار، مشکل مطالب از بین رفته و زیاد در حافظه شما بماند.

راه های تقویت حافظه – بخش اول

ث- مرور

یکی از بااهمیت ترین و اساسی ترین راه هایی که جهت حفظ و به خاطرسپاری طولانی مدت مطالب مورد نیاز است و ما بارها بر انجام آن تاکید و توصیه کرده ایم، مرور کردن هست؛ بعد حتماً وقت هایی را در برنامه درسی خود به مرور کردن تخصیص داده شده است دهید. جهت انجام این کار می توانید مطالبی را که زیر آن خط کشیده شده است یا خلاصه نویسی کرده اید، چند بار در طی مدت وقت آمادگی جهت کنکور، مجدداً مطالعه کنید.

ادامه دارد….

مرکز یادگیری سایت تبیان

ما بسیاری از مطالب را خوب به یاد می آ وریم و بعضی را سریعاً فراموش می کنیم. آیا حافظه ما همواره یکسان عمل نمی کند و آیا بعضی از افراد حافظه بهتری دارند؟