گروه کارشناسی وزارت آموزش و پرورش که با نشانه بررسی سانحه دلخراش واژگونی اتوبوس حامل دانش آموزان هرمزگانی ماموریت خاص یافته بود، گزارش اولیه خود را منتشر کرد.

گزارش وزارت آموزش و پرورش راجع به سانحه واژگونی اتوبوس دانش آموزان هرمزگانی

به گزارش خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشكی گروه تحریریه سایت جوان؛ مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش، این گروه کارشناسی که از سوی سید محمد بطحایی، وزیر آموزش وپرورش ماموریت یافته بود تا علل بروز این سانحه را بررسی و اعلام نتیجه کند، گزارشی تفصیلی از نتیجه بررسی تیم تخصصی خود را منتشر کرد. گزارش‌های تفصیلی بعدی این تیم، بعد از هماهنگی با سایر نهاد‌های مسئول منتشرخواهد شد. متن گزارش اولیه تیم تخصصی به شرح زیر است.

باسمه تعالی

گزارش وزارت آموزش و پرورش راجع به سانحه واژگونی اتوبوس دانش آموزان هرمزگانی

ابتدا درگذشت هفت نفر از دانش‌آموزان عزیز و سرپرست محترمشان از استان هرمزگان را تسلیت عرض نموده و در خصوص اتفاق جانکاه واژگون شدن اتوبوس حامل دختران عزیز دانش‌آموز هرمزگانی توضیحات زیر تقدیم می‌گردد.

۱. برگزاری اردو در آموزش‌وپرورش به‌عنوان یک موقعیت یادگیری، از ضرورت‌های غیرقابل‌انکار هست. در سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش چنین آمده است: ایجاد شبکه‌ای از محیط‌های یادگیری مانند پژوهش‌سراها، اردوگاه‌ها، خانه‌های فرهنگ، کتابخانه‌های عمومی، نمایشگاه‌ها و موزه‌های تخصصی علوم و فناوری، مراکز کارآفرینی، ورزشگاه‌ها و سایر مراکز مشابه و برقراری تعامل اثربخش مدارس با این محیط‌ها، با رعایت اصل غنی‌سازی محیط مدرسه با همکاری سایر دستگاه‌ها. (فصل هفتم، روش ششم، راهکار ۶-۶)

۲. اردو، موقعیتی ا‌ست که در آن بسیاری از موضوعاتی که در کلاس درس قابل یادگیری و انتقال به دانش‌آموز نیست، در آن فضا قابل یادگیری هست؛ موضوعاتی از قبیل: فعالیت گروهی، تمرین مهارت‌های اجتماعی، آموختن مهارت‌های زندگی، تحمل دوری از خانواده و زندگی با جمع غریبه، تمرین فعالیت در شرایط سخت مانند این‌که غذای خودشان را خود آماده کنند محل استراحت خود را آماده کنند و امثالهم، همه ازجمله‌ی موضوعاتی است که می‌تواند در فضای اردو آموخته شود؛ نبود اردو می‌تواند یک نقیصه جهت نظام آموزش‌وپرورش به‌حساب بیاید؛ لذا در آموزش‌وپرورش خصوصاً در فعالیت‌های تشکیلاتی ازجمله فعالیت‌های شرکت دانش‌آموزی، برگزاری اردو به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محیط‌های یادگیری و تمرین عملی و تعمیق بعضی از آموخته‌ها و اهداف تربیتی محسوب می‌شود.

۳. اردو‌های ملی و قطبی معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش‌وپرورش در سال تحصیلی ۹۶-۱۳۹۵ مشمول بر چند نوع اردو بود:

گروه کارشناسی وزارت آموزش و پرورش که با نشانه بررسی سانحه دلخراش واژگونی اتوبوس حامل دانش آموزان هرمزگانی ماموریت خاص یافته بود، گزارش اولیه خود را منتشر کرد.

اردو‌های مرحله کشوری برگزیدگان مسابقه های قرآن، عترت و نماز که در دو بخش به‌طور متمرکز در استان‌های اردبیل و خراسان رضوی، با شرکت ۲۷۰۰ نفر دانش‌آموز برگزار شد.

اردو‌های ملی-قطبی تشکل پیشتازان و فرزانگان شرکت دانش‌آموزی با شرکت ۱۶ هزار نفر دانش‌آموز و مربی که در ۵ قطب کشوری (تهران، اصفهان، شیراز، نیشابور و رامسر) سازمان‌دهی و اجرا شد.

اردو‌های ملی دانش‌آموزان مناطق مرزی که در سه قطب کشوری (تهران، اردبیل و نیشابور) با نشانه پیگیری به اوضاع فرهنگی، بهداشتی و دانش‌آموزان کم‌بضاعت مناطق مرزی برگزار شد.

اردو‌های ملی برگزیدگان مرحله کشوری مسابقه های فرهنگی-هنری که به‌طور متمرکز در اردوگاه کشوری شهید رجایی باغرود نیشابور با شرکت ۲۵۰۰ دانش‌آموز و مربی برگزار شد.

اردو‌های ملی دانش‌آموزی همیاران مشاور و مشاوران مدارس که در ۱۰ مرکز استان در سطح کشور و با شرکت ۲ هزار نفر از دانش‌آموزان و مشاوران مدارس برگزار شد.

– اردوی دانش‌آموزان زیارت اولی با شرکت ۱۷ هزار نفر از دانش‌آموزان مناطق محروم در استان‌های خراسان رضوی، قم و فارس (زیارت مضاجع شریف امام علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع)، حضرت فاطمه معصومه (س) و حضرت شاه‌چراغ (ع)).

گزارش وزارت آموزش و پرورش راجع به سانحه واژگونی اتوبوس دانش آموزان هرمزگانی

اردو‌های راهیان نور که با استعداد قریب به ۶۰۰ هزار نفر دانش‌آموز و با همکاری عزیزان بسیج دانش آموزی در سطح کشور برگزار شد.

-اردو‌های جهادی طرح هجرت ۳ با شرکت ۱۰ هزار دانش‌آموز و مربی در مناطق محروم سطح کشور برگزار شد.

لازم به ذکر است که کلیه اردو‌ها به تفکیک دختران و پسران و با قریب به ۳۲.۰۰۰ سفر جاده‌ای اتوبوسی و بخشی نیز از طریق وسایل نقلیه ریلی و بعضاً هوایی برگزارشده است.

۴. به‌طور خاص، اردویی که این سانحه در آن اتفاق افتاد مربوط به اردوی ملی-‌قطبی تشکّل پیشتازان و فرزانگانِ شرکت دانش‌آموزی بود که با استعداد ۱۶.۰۰۰ نفر دانش‌آموز و مربی، در قالب ۲۰ اردو و در ۵ قطب کشوری، سازمان‌دهی شده است بود. متأسفانه حادثۀ مورد بحث، مربوط به اردوی ۱۹ اُم بود که در شیراز به‌صورت ناقص و ماتم زده برگزار شد و اردوی ۲۰ اُم (در اردوگاه شهید بهشتی اصفهان) ملغی گردید.

گروه کارشناسی وزارت آموزش و پرورش که با نشانه بررسی سانحه دلخراش واژگونی اتوبوس حامل دانش آموزان هرمزگانی ماموریت خاص یافته بود، گزارش اولیه خود را منتشر کرد.

لازم به ذکر هست، در سال‌های گذشته اردوی تشکیلاتی شرکت دانش‌آموزی به‌صورت اردوی ملی متمرکز در پایتخت کشور عزیزمان ایران برگزار می‌شد و از سراسر کشور در دو مرحله، دختران و پسران از سراسر کشور با شرکت جمعاً ۵.۰۰۰ نفر در اردوگاه شهید باهنر پایتخت کشور عزیزمان ایران حضور پیدا می‌کردند.

در امسال بنا بر ضرورت توسعه اردو‌های تربیتی-تشکیلاتی و با رویکرد کم کردن طول سفر‌های بین‌شهری و با در نظر گرفتن بُعد مسافت بعضی استان‌ها به پایتخت کشور عزیزمان ایران (یا هر قطب متمرکز دیگری)، مقرر گردید این اردو‌ها به‌صورت قطبی برگزار شوند؛ لذا پنج نقطه کشور (تهران، اصفهان، شیراز، نیشابور و رامسر) به‌عنوان قطبِ استان‌های هم‌جوار گزینش و اردو‌ها به‌صورت قطبی برگزار شدند.

بر این اساس، در طی تابستان جاری در پنج نقطه و در هر نقطه چهار اردو جهت شرکت دانش‌آموزی، دو اردو جهت دانش‌آموزان پسر و دانش‌آموزان دختر و دو اردو جهت مربیان آقا و مربیان زن (مجموعاً بیست اردوی قطبی) طراحی گردید. بحمدالله هجده اردو درنهایت سلامت و موفقیت برگزار شد. ولی با توجه به شرایط معنوی ناشی از این اتفاق تلخ و با عنایت به نگرانی بعضی خانواده‌ها، اردوی بیستم لغو شد.

۵. در زمان‌بندی اردو‌های ملی این تشکل‌های دانش‌آموزی، دو بخش وجود دارد؛ پذیرش و بدرقه که روز اول و آخر اردو به‌حساب می‌آید و بین این دو، چهار روز اقامت دانش‌آموزی و برنامه‌ی مهم اردو است که بر اساس زندگی در شرایط سخت طراحی شده است است.

گزارش وزارت آموزش و پرورش راجع به سانحه واژگونی اتوبوس دانش آموزان هرمزگانی

در روز اول اردو، از ساعت ۷:۰۰ صبح تا ۱۶:۰۰ وقت استقرار گروه‌های دانش‌آموزی در اردوگاه هست؛ از ساعت ۱۸:۰۰ تا ۲۰:۰۰ مراسم افتتاحیه اردو‌های تشکیلاتی است که روز اتفاق در واقع روز ورود به اردو و روز پذیرش بوده است.

سپس چهار روز برنامه مستمر دارند که برنامه آن‌ها، اردو در شرایط سخت است یعنی محل استراحت خود را خودشان مهیا می‌کنند؛ (خوابگاهی آماده نیست، هرچند اردوگاه‌های ما این امکان را دارند، ولی اردو‌های تشکیلاتی، اردوی تمرین واقعی زندگی است) پخت‌وپز را خودشان انجام می‌دهند و ظرف‌های غذایشان را خودشان مهیا می‌کنند. در این اردو‌ها بچه‌ها شرایط سخت را تمرین می‌کنند؛ و در این شرایط جهت یک زندگی واقعی آماده می‌شوند و شرایطی را تجربه می‌کنند که در بازگشت به شهر خودشان ان‌شاء‌الله بتوانند با قوت و انگیزه بیشتری مسیر زندگی‌شان را ادامه دهند.

اختتامیه اردو‌ها در ساعت ۶ تا ۸ بعدازظهر روز پنجم برگزار می‌شود. سپس برنامه خاتمه می‌یابد و دانش آموزان در روز ششم، به شهرستان‌های محل زندگی خود بازمی‌گردند.

۶. افتتاحیه‌ی اردو از ساعت ۱۸:۰۰ تا ۲۰:۰۰ است و زمان‌بندی به‌گونه‌ای تنظیم‌شده که این امکان را به اعزام کنندگان دانش آموزان می‌دهد که بتواند در روز صورت پذیرد؛ و با توجه به اینکه اردو به شکل قطبی است یعنی از هر نقطه مرکزی قطب که در نظر بگیریم هیچ شهرستانی تا مقصد ن‌هایی اردو بیش از ۹ ساعت فاصله ندارد.

۷. برنامه‌ریزی اعزام اردو‌ها بر عهده اداره کل استان‌ها (شورای برنامه‌ریزی شرکت دانش‌آموزی استان، با مسئولیت مدیرکل محترم استان) است و تصمیمات مربوط به زمان‌بندی اعزام و استقرار دانش‌آموزان به وسیله ایشان اتخاذ می‌شود.

۸. مصوبه ۲۰۷/دش مورخ ۱۷ فروردین ماه سال ۱۳۸۳ شورای‌عالی انقلاب فرهنگی ضمن بیان اهداف و سیاست‌های برگزاری اردوها، در بند ۱ ماده ۴ مصوبه آورده است: دستورالعمل اجرائی اردو‌های دانش‌آموزی مطابق با این سیاست‌ها، ظرف مدت شش‌ماه از تاریخ تصویب این مصوبه به وسیله وزارت آموزش‌وپرورش تهیه و با امضای وزیر آموزش‌وپرورش به واحد‌های تابعه آن وزارتخانه ابلاغ می‌شود؛ بر همین اساس دستورالعمل اردو و دیدار دانش‌آموزی در این وزارتخانه تدوین و بعد از مستندسازی با امضای وزیر وقت به واحد‌های تابعه ابلاغ‌شده هست. این دستورالعمل به‌تناسب شرایط و تغییرات ساختاری چندین بار بازبینی و اصلاح‌شده که آخرین بازبینی در آبان ماه ۱۳۸۹ انجام‌گرفته و با امضای وزیر محترم وقت به ادارات کل آموزش‌وپرورش استان‌ها ابلاغ‌شده است.

این دستورالعمل مبنای برگزاری اردو‌های دانش‌آموزی است که در آن جهت وسایل نقلیه شرایط خاصی مطرح شده است هست؛ همچنین حرکت در شب را هم مجاز دانسته و مجوز حرکت کاروان اردو در شب و با وسیله نقلیه اتوبوس با رعایت ضوابط و مقررات راهنمایی و رانندگی بلامانع اعلام شده است است.

۹. نوزدهمین اردوی تشکیلاتی پیشتازان و فرزانگان تابستان امسال با محوریت قطب استان فارس و اردوگاه شهید دستغیب شیراز بود که استان‌های هم‌جوار در آن شرکت داشتند. از استان هرمزگان سه دستگاه اتوبوس عازم اردو می‌شود (از بندرعباس به سمت شیراز) و در بیست کیلومتری شهر داراب متأسفانه یکی از اتوبوس‌ها دچار سانحه گردید. دو اتوبوس دیگر با سلامتی به داراب رسیدند که صلاح دیده شد با توجه به شرایط دوستانشان و دانش‌آموزان سانحه دیده به بندرعباس بازگردانده شوند؛ ولی بقیه دانش‌آموزان از دیگر استان‌ها (فارس، کرمان، هرمزگان، بوشهر، خوزستان و کهکیلویه و بویراحمد) در اردو حضور داشتند و نوزدهمین اردو، بدون حضور دانش آموزان عزیز بندرعباسی برگزاری شد.

۱۰. متأسفانه در اثر واژگونی یک دستگاه اتوبوس هفت نفر از دانش‌آموزان معصوم و یک نفر از مربیان فداکار، جان خود را از دست دادند. گزارش مصاحبه‌های دانش‌آموزان و مربی که از حادثه، جان سالم به دربرده‌اند نشان می‌دهد که راننده‌ای که از حوالی ساعت ۲۳:۰۰ پشت فرمان بوده، علی‌رغم آنکه به علت خستگی موظف بوده جای خود را به راننده دیگر بدهد، متأسفانه بر عدم جابجایی و ادامه رانندگی اصرار داشته هست؛ به شهادت دانش‌آموزان و دیگر همکاران حاضر، سرکار زن فراحی (ره) سرپرست فقیده اتوبوس، چندین بار به راننده تذکر داده که خسته هستید و لطفاً با راننده دیگر جابه‌جا بشوید؛ حتی یک‌بار گفته کنار بزرگراه توقف کنید و، چون خسته هستید استراحت کنید، ولی راننده خاطی حرف‌شنوی نکرده که متأسفانه نهایتاً منجر به سانحه گردیده است.

۱۱. طبق گزارش بررسی‌های اولیه کارشناسان پلیس‌راه و وزارت راه، مقصر مهم حادثه، راننده بوده که در حال حاضر در بازداشت هست. بر همین اساس وی در بیانات خود اعلام کرده که در مواجهه با خودرویی که از برابر به سمت اتوبوس می‌آمده عوض کردن جهت ناگهانی داده که منجر به برخورد اتوبوس با لبه پل و ترکیدگی لاستیک جلو شده است و متعاقب آن، کنترل اتوبوس از دست راننده خارج و بعد از طی حدود ۱۰۰ متر به پهلوی راست واژگون می‌شود؛ همچنین بررسی‌ها در خصوص بزرگراه موردنظر، بیان‌گر آن است که مقطع راه مستقیم و علائم و خط‌کشی‌ها مناسب بوده و سرعت اتوبوس هم ۸۶ کیلومتر بر ساعت بوده هست. ولی شواهد موجود نشان از خواب آلودگی راننده و انحراف تدریجی از مسیر دارد و نه انحراف ناگهانی.

۱۲. در خصوص گزینش وسیله نقلیه و راننده نیز با اعتماد به نهاد‌ها و دستگاه‌های مسئول در این امر بر اساس مدارک و مستندات قانونی نسبت به عقد قرارداد با شرکت مسافربری گزینش وسیله نقلیه اقدام شده است و با توجه به عدم ممنوعیت حرکت در شب، برنامه‌ریزی وقت حرکت ساعت ۲۳:۰۰ تنظیم شد تا بعد از طی مسیر بعد از حدود ۸ ساعت، حوالی ساعت ۷ صبح به محل اردوگاه شهید دستغیب شیراز وارد شوند که متأسفانه با این اتفاق دل‌خراش این سفر ناتمام ماند. هرچند با توجه به اینکه تا ساعت ۱۶:۰۰ وقت حضور و پذیرش وجود داشته و مقدور بود که ساعت حرکت به ساعات روشن روز موکول شود، ولی با اتکا به تجربیات و سفر‌های مشابه قبلی این‌طور عمل نشده هست. مورد نیاز به ذکر است که مسیر بندرعباس-شیراز فاقد مسیر ریلی است و تماماً شیب مثبت دارد؛ لذا اتوبوس‌های این مسیر، روز‌ها از شیراز به سمت بندرعباس می‌آیند و شب‌ها بالعکس، چراکه در طول روز نیاز به استفاده از کولرگازی است و موتور ماشین کشش مورد نیاز جهت هم‌زمانی استفاده از کولر و حرکت سربالا را ندارد.

۱۳. در این اتفاق متأسفانه تعداد هفت دانش‌آموز و یک مربی، در دم فوت شدند و ۳۳ دانش‌آموز و یک مربی نیز مصدوم شدند. تیم امداد ظرف ده دقیقه از سپاه مستقر در منطقه و هلال‌احمر و پلیس‌راه به محل اتفاق رسیدند. همچنین اعزام مصدومین به‌موقع انجام‌شده و غیر از کسانی که در لحظه‌ی اول تصادف جان باختند، به همه مصدومین به‌موقع پیگیری شده؛ به‌طوری‌که بعد از صحنه تصادف، خوشبختانه هیچ مورد فوتی نداشتیم.

۱۴. رسیدگی‌ها منجر شد که این سانحه با حداقل تلفات ساماندهی شود، تاکنون ۲۴ نفر از مصدومین عزیز ما، از بیمارستان مرخص شده است و به همراه خانواده‌هایشان که به شهر داراب آمده بودند، به شهرستان‌های خودشان اعزام شدند؛ و ۲ نفر امروز مرخص می‌شوند.

۱۵. از ابتدای سانحه، نسبت به اطلاع رسانی مناسب به خانواده‌های عزیزان و اسکان آن‌ها در محل مناسب (شیراز و داراب) و پذیرایی کامل از آن بزرگواران، اقدام شده است است.

۱۶. هم اکنون ۸ نفر از مصدومان (۷ دانش آموز و یک مربی) در دو بیمارستان شیراز هستند تا فرایند درمان آن‌ها کامل شود و ضمناً تأکید شده است که تا کامل شدن فرایند درمان در بیمارستان بمانند و خانواده‌های آن‌ها نیز اسکان داده‌شدند.

انتهای پیام/

فعالیت های آموزش و پرورش جهت سانحه واژگونی اتوبوس دانش آموزان هرمزگانی

واژه های کلیدی: استان فارس | اردوگاه | راننده | برنامه | اتوبوس | برگزاری | شیراز | زندگی | آموزش | برنامه | اتوبوس


برچسب ها: , , , , , , , ,